10 واقعیت درمورد کیسههای پلاستیکی یکبار مصرف
پلاستیکهای یکبار مصرف به محصولاتی اطلاق میشود که بهطور موقت و برای یکبار استفاده طراحی شدهاند. این پلاستیکها شامل کیسههای پلاستیکی، بطریهای نوشیدنی، لیوانها، نیها، ظروف غذا و بستهبندیهای پلاستیکی میشوند. اگرچه این محصولات به دلیل سهولت استفاده و هزینههای پایین تولید بسیار محبوب هستند، اما تاثیرات زیستمحیطی و اقتصادی آنها بسیار چالشبرانگیز است.
تولید پلاستیکهای یکبار مصرف بهسرعت در حال افزایش است و این محصولات به یکی از پرکاربردترین مواد بستهبندی و مصرفی در دنیا تبدیل شدهاند. طبق گزارشها، بیش از 300 میلیون تن پلاستیک در سال تولید میشود که بخش قابلتوجهی از آن به محصولات یکبار مصرف اختصاص دارد. این محصولات به دلیل سبکوزن بودن، قیمت مناسب و سهولت استفاده، در بسیاری از صنایع و بخشهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. اما با افزایش مصرف پلاستیکهای یکبار مصرف، مشکلات زیستمحیطی ناشی از تولید و دفع آنها نیز افزایش یافته است.
1. کیسههای پلاستیکی از سوختهای فسیلی تولید شده و به زبالههای مرگبار در محلهای دفن زباله و اقیانوسها ختم میشوند. پرندگان اغلب کیسههای پلاستیکی خرد شده را با غذا اشتباه گرفته و میبلعند و با این کار، معده آنها با زبالههای سمی پر میشود. برای لاک پشتهای دریایی گرسنه، تشخیص عروس دریایی و کیسههای پلاستیکی شناور تقریبا غیرممکن است. با این حال، آبزیان سالانه هزاران تن پلاستیک را میبلعند و آن را در زنجیره غذایی به ماهیان بزرگتر و پستانداران دریایی منتقل میکنند. میکروپلاستیکها نیز توسط افراد ازطریق غذا و در هوا مصرف میشوند. تخمین زده میشود که در سراسر جهان، افراد هر هفته معادل یک کارت اعتباری پلاستیک مصرف میکنند و پیش بینی میشود تا سال 2050 تعداد پلاستیکهای موجود در دریا و اقیانوسها بیشتر از تعداد ماهیان باشد.
2. صنعت سوخت فسیلی قصد دارد تولید پلاستیک را تا 40 درصد در دهه آینده افزایش دهد. این غولهای نفتی به سرعت درحال ساخت کارخانجات پتروشیمی در سراسر ایالات متحده هستند تا گاز را به پلاستیک تبدیل کنند. این به معنای وجود پلاستیک بیشتر در اقیانوسهای ما، انتشار گازهای گلخانهای بیشتر و آلودگی هوای سمیتر است که بحران آب و هوایی را تشدید کرده و اغلب به طور نامتناسبی بر جوامع رنگین پوست تاثیر میگذارد.
3. دنیا سالانه 5 تریلیون کیسه پلاستیکی استفاده میکند. هر آمریکایی به طور متوسط 365 کیسه پلاستیکی در سال استفاده میکند. مردم دانمارک نیز به طور متوسط همین تعداد کیسه پلاستیکی در سال استفاده می کنند.
4. تنها حدود 14 کیسه پلاستیکی برای تولید گاز مورد نیاز برای رانندگی یک مایلی لازم است. در سال 2015 در ایالات متحده حدود 730000 تن کیسه پلاستیکی، گونی و بسته بندی (شامل پلی استایرن (PS)، پلی پروپیلن (PP)، پلی اتیلن سنگین (HDPE)، پلی وینیل کلراید (PVC) و پلی اتیلن سبک (LDPE)) تولید شد که بیش از 87 درصد از این اقلام هرگز بازیافت نشده و در محلهای دفن زباله و اقیانوسها رها میشوند.
5. حدود 34 درصد از لاک پشت ای دریایی مرده پلاستیک بلعیدهاند. پلاستیکی که معمولا در بطریها، کیسهها و ظروف غذا استفاده میشود حاوی افزودنیهای شیمیایی مانند مختلکنندههای غدد درون ریز است که با اثرات منفی بر سلامتی ازجمله بروز سرطانها، نقایص مادرزادی و سرکوب سیستم ایمنی در انسان و حیات وحش مرتبط است.
6. هزاران سال طول میکشد تا یک کیسه پلاستیکی در محل دفن زباله تخریب شود. متأسفانه، کیسهها به طور کامل از بین نمیروند بلکه درطی این سالیان به میکروپلاستیکهایی تبدیل میشوند که سموم را جذب کرده و به آلودگی محیط زیست ادامه میدهند.
7. شیرابههای شیمیایی کیسههای پلاستیکی رشد یکی از مهمترین میکروارگانیسمهای جهان به نام پروکلروکوکوس که یک باکتری دریایی است که یک دهم اکسیژن جهان را تامین میکند، مختل میکند.
8. 1.9 میلیون کیسه مواد غذایی و سایر کیسههای پلاستیکی در پاکسازی بین المللی سواحل 2018 جمع آوری شد. در سال 2014 کالیفرنیا اولین ایالتی بود که استفاده از کیسههای پلاستیکی را ممنوع کرد. از مارس 2018، 311 قانون محلی در 24 ایالت ازجمله هاوایی، تصویب شده است. همچنین از ژوئیه 2018، 127 کشور نوعی قانون برای تنظیم استفاده از کیسههای پلاستیکی تصویب کردهاند.
9. از قانون رهایی از آلودگی پلاستیک حمایت کنید که به تدریج پلاستیکهای دور ریخته شده را حذف کرده و صنعت را مسئول ضایعات آن میداند. ابتدا پیشگیری از زباله را تمرین کنید و درصورت امکان استفاده مجدد را انتخاب کنید. هنگام خرید همیشه یک کیسه پلاستیکی قابل استفاده مجدد همراه خود داشته باشید. با شستن منظم کیسهها و خشک کردن کامل آنها، میتوانید بارها و بارها از آنها استفاده کنید.
10. پلاستیکهای یکبار مصرف تاثیرات منفی بسیاری بر محیط زیست دارند. ازجمله این تاثیرات میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
آلودگی آب و خاک: پلاستیکهای یکبار مصرف به دلیل قابلیت تجزیه پذیری پایین، بهطور طبیعی در طبیعت تجزیه نمیشوند و میتوانند به مدت صدها سال در محیط باقی بمانند. این مواد بهمرور زمان به ذرات پلاستیکی کوچکتر (میکروپلاستیکها) تجزیه میشوند و میتوانند به آلودگی آب و خاک منجر شوند.
آلودگی دریاها و اکوسیستمهای دریایی: حجم زیادی از پلاستیکهای یکبار مصرف به دریاها و اقیانوسها راه پیدا میکنند و به ایجاد لکههای پلاستیکی در دریاها منجر میشوند. این پلاستیکها به حیات دریایی آسیب میزنند و موجودات دریایی میتوانند این مواد را بلعیده و دچار مشکلات بهداشتی شوند.
آلودگی هوا: تولید و دفع پلاستیکهای یکبار مصرف به تولید گازهای گلخانهای و آلودگی هوا منجر میشود. همچنین، سوزاندن پلاستیکها میتواند به آزادسازی مواد شیمیایی مضر و آلایندهها در هوا منجر شود.
تولید پلاستیکهای یکبار مصرف نیازمند مصرف منابع طبیعی زیادی از جمله نفت و گاز طبیعی است. این منابع فسیلی محدود هستند و تولید مداوم پلاستیکهای یکبار مصرف به کاهش ذخایر این منابع منجر میشود. همچنین، تولید پلاستیکهای یکبار مصرف به مصرف انرژی زیادی نیاز دارد که این امر به تولید گازهای گلخانهای و تغییرات آب و هوایی کمک میکند.
راهکارهای کاهش استفاده از پلاستیکهای یکبار مصرف
باتوجه به تاثیرات زیستمحیطی و اقتصادی پلاستیکهای یکبار مصرف، کاهش مصرف این محصولات و ترویج استفاده از جایگزینهای پایدار و دوستدار محیط زیست بسیار ضروری است. برخی از این راهکارهای کاهش استفاده از پلاستیکهای یکبار مصرف عبارتند از:
ترویج استفاده از محصولات قابلاستفاده مجدد: استفاده از محصولات قابلاستفاده مجدد مانند کیسههای پارچهای، بطریهای آب، ظروف غذا و نیهای فلزی به کاهش مصرف پلاستیکهای یکبار مصرف کمک میکند.
بازیافت پلاستیکها: ترویج بازیافت پلاستیکها و ایجاد زیرساختهای مناسب برای جمعآوری و بازیافت این مواد به کاهش زبالههای پلاستیکی و حفظ منابع طبیعی کمک میکند.
تصویب قوانین و مقررات محیط زیستی: تصویب قوانین و مقررات محیطزیستی برای محدود کردن تولید و مصرف پلاستیکهای یکبار مصرف و تشویق به استفاده از جایگزینهای پایدار به کاهش آلودگی محیط زیست کمک میکند.
آموزش و آگاهیبخشی: افزایش آگاهی عمومی درمورد تاثیرات زیست محیطی پلاستیکهای یکبار مصرف و ترویج رفتارهای پایدار میتواند به کاهش مصرف این محصولات و حفظ محیط زیست کمک کند.
استفاده از مواد زیست تخریب پذیر: تولید و استفاده از مواد زیست تخریب پذیر و قابل بازیافت بهعنوان جایگزینهای پلاستیکهای یکبار مصرف به کاهش آلودگی محیط زیست کمک میکند.
تاثیرات اقتصادی پلاستیکهای یکبار مصرف
پلاستیکهای یکبار مصرف تاثیرات اقتصادی نیز دارند. هزینههای تولید، جمعآوری، دفع و بازیافت این مواد به بار مالی زیادی بر دوش دولتها و شرکتها میگذارد. همچنین، آلودگی محیط زیست ناشی از پلاستیکهای یکبار مصرف به کاهش گردشگری و خسارتهای زیست محیطی منجر میشود که هزینههای اقتصادی زیادی را بههمراه دارد.
نقش کسب و کارها و دولتها
کسبوکارها و دولتها نقش مهمی در کاهش مصرف پلاستیکهای یکبار مصرف و حفظ محیط زیست دارند. اقداماتی که کسبوکارها و دولتها میتوانند انجام دهند عبارتند از:
تشویق به استفاده از محصولات پایدار: کسبوکارها میتوانند با ترویج استفاده از محصولات پایدار و دوستدار محیط زیست به کاهش مصرف پلاستیکهای یکبار مصرف کمک کنند.
ایجاد زیرساختهای بازیافت: دولتها میتوانند با ایجاد زیرساختهای مناسب برای جمعآوری و بازیافت پلاستیکها به کاهش زبالههای پلاستیکی کمک کنند.