بازیافت پلاستیک چگونه صورت میگیرد؟

دسته: مقالات منتشر شده در 26 تیر 1398
نوشته شده توسط Admin بازدید: 4833

بازیافت پلاستیک چگونه صورت میگیرد؟

زمانی که شما تلویزیون تماشا میکنید، از کامپیوتر شخصی خود استفاده میکنید،سوار اتوبوس  یا قطار یا هواپیما میشوید، در واقع از پلاستیک استفاده میکنید. حتی زمانی که به مطب پزشک  یا بیمارستان مراجعه میکنید و یا در مغازه خوار و بار فروشی خرید میکنید هم در حال استفاده از مواد پلاستیکی هستید.

پلاستیک از مواد موجود در طبیعیت بوجود می اید مانند گاز های طبیعی، نفت، ذغال سنگ، مواد معدنی و گیاهان. پلاستیکهای اولیه همگی توسط طبیعت ساخته شدند .

پلاستیک یکی از مهم ترین و پرکاربردترین موادی است که در دنیای مدرن وجود دارد. اما همین محبوبیت زیاد خود باعث ایجاد مشکلاتی شده است و به همین دلیل باید پلاستیکها را بازیافت نمود. به جای آنکه پلاستیکها را دور انداخته و و زمین و آب را الوده کنیم، میتوانیم با بازیافت و استفاده مجدد انها، طول عمرشان را بهینه سازیم.

بازیافت پلاستیک همان فرایند بهبود یا بازیابی زباله ها  و یا پلاستیکهای اوراق و تجدید دوباره آن به عنوان یک محصول کاربردی است. از آنجاییکه این ماده قابلیت تجزیه پذیری در محیط زیست را ندارد، اهمیت زیادی دارد تا بتوان آن را بازیافت نمود (این حرکت در واقع بخشی از تلاش جهانی برای کاهش زباله های پلاستیکی و سایر انواع جامدات  در محیط زیست است)

 

فرایند بازیافت پلاستیک

در این بخش به بازیافت مرحله به مرحله ی پلاستیک می پردازیم:

1.جمع آوری

پلاستیکها به انواع متفاوتی قابل دسترسی هستند از جمله ظروف پلاستیکی، شیشه مربا، بطری ها، کیسه های پلاستیکی، پلاستیکهای بزرگ صنعتی. این موارد تنها بخش کوچکی از پلاستیکهایی را تشکیل میدهند که در محیط اطراف ما قرار دارند.همچنین تعدادی از مراکز جمع آوری پلاستیک وجود دارد و حتی افرادی نیز جمع آوری مواد پلاستیک را به عنوان راه درآمد خود انتخاب نموده اند و این موضوع ناشی از قابلیت بالای دسترسی و طبیعت این ماده است.

حجم بالایی از پلاستیکها جمع آوری شده و به مناطق ویژه نگهداری ارسال میشود و در آنجا نیز مواد پلاستیک بسته بندی شده و برای کارخانه های فرآوری پلاستیک ارسال میشود. متاسفانه تمامی کشورها ظرفیت و گنجایش کافی برای بازیافت پلاستیک را ندارند و فقط تعداد کمی از کشورهای در حال توسعه قادر به انجام چنین فرایندی هستند. این بدین معناست که هنوز هم زباله های پلاستیکی در تعداد زیادی از کشورها به عنوان مشکلی بزرگ وجود دارند.

2.طبقه بندی و مرتب سازی

فرایند حقیقی بازیافت مواد پلاستیکی زمانی آغاز میشود که انها را با توجه به وجود رزین و رنگشان طبقه بندی میکنند. علاه بر آن از فرایند یاد شد برای حصول اطمینان در خصوص رفع تمام مواد آلوده کننده استفاده میشود. انواعی از ماشینهای ویژه وجود دارد که برای جداسازی پلاستیکهای حاوی رزین استفاده میشوند. سپس آسیاب بازیافت، مواد یاد شده را با توجه به نشان قرار گرفته در بخش زیرین آنها طبقه بندی میکند.

3.تکه تکه کردن

پس از دسته بندی مواد پلاستیکی نوبت به قطعه قطعه کردن به بخش های ریز میرسد. بطری های پلاستیکی و یا ظرفهای پلاستیکی به قطعات خیلی کوچک تقسیم میشوند. انواع سنگین تر و یا سبک تر از این مواد هم توسط ماشینهای خاصی جداسازی میشوند. فرایند جداسازی کمک میکند تا در نهایت انواع مواد پلاستیکی با هم  و کنار هم قرار نگیرند. به خاطر داشته باشید که از انواع مواد پلاستیکی برای تولید محصولات متفاوت استفاده میشود.

4.تمیزکاری

پس از مرحله ی جداسازی، قطعه های مواد پلاستیکی به خوبی با مواد شوینده شسته میشود تا هر گونه ماده سمی و آلوده کننده ای از انها زدوده شود. زمانی که فرایند تمیزکاری به پایان رسد، تکه های تمیز شده از داخل تجهیزات ویژه ای عبور میکنند که در ان انواع پلاستیکهای رزین با دقت بیشتری از هم جدا میشوند. در نهایت نیز قطعات پلاستیک در برابر حرارت قرار می گیرند تا خشک شوند.

5.ذوب

تکه های کوچک خشک شده مواد پلاستیکی ذوب میشوند. میتوان انها را ذوب نمود  و به شکل و فرمی جدید تبدیل کرد و یا پس از ذوب آنها را به شکل  دانه های خیلی ریز درآورد. فرایند ذوب تحت دمایی تنظیم شده و کنترل شده انجام میگیرد. تجهیزات خاصی نیز وجود دارند که این تکه ها را بدون آنکه از بین ببرند، ذوب میکنند.

6.ساخت قطعات قرص مانند پلاستیکی

پس از مرحله ذوب، قطعات پلاستیکی فشرده شده و به شکل قرص هایی با نام nurdles در می آیند. در این مرحله، به راحتی میتوان قرص های موجود را به صورت مجدد استفاده نمود و یا انها را به شکل سایر انواع محصولات پلاستیکی تبدیل کرد. این نکته نیز مهم است که به ندرت از مواد پلاستیکی اولیه موادی مشابه انها و یا یکسان با انها پس از بازیافت تولید میشود. مواد پلاستکی به همین فرم به شرکتهای تولیدکننده مواد پلاستیکی منتقل میشوند تا مجدد طراحی شوند و از انها برای ساخت سایر انواع محصولات پلاستیکی بهره گرفته شود.

 

کدام مواد پلاستیکی بیشتر از سایر انواع بازیافت میشوند؟

انواع متفاوتی از مواد پلاستیکی بازیافت میشوند که در این بخش به انها اشاره شده است:

1.پلی اتیلن ترفتالات

این نوع از پلاستیک بازیافتی،  سخت و محکم بوده و شفافیت ویژه ای دارد. همچنین این ماده قوی بوده و مایعات و گازها قابلیت نفوذ به آن را ندارند. از این ماده در تولید بطری  آب و نوشیدنی های ملایم و ظروف کره بادام زمینی و سس های سالاد استفاده میشود.

2.پلی اتیلن دارای چگالی بالا

این نوع از پلاستیک بازیافتی با عناوینی مانند استحکام، مقاومت در برابر رطوبت؛ قدرت ،تنوع زیاد، سختی و نفوذپذیری کمتر در برابر گازها شناخته میشود. از آن برای تولید ظروف مربا و بطری آب و شیر استفاده میشود. همچنین ماده یاد شده در ساخت کیسه های زباله برای مردم و تاجران کاربرد دارد.

3.پلی وینیل کلراید

این ماده که با نام PVC نیز شناخته میشود، کاربردهای گوناگونی دارد. چند کاره بوده و قابلیت انعطاف زیادی دارد. همچنین مقدار قابل قبولی سخت بوده و قوی میباشد.  پلی وینیل کلراید به صورت رایج و متداولی در تولید ظروف مربا، لوله کشی و فیلم چسبان به کاربرده میشود.

4.پلی اتیلن با چگالی پایین

این ماده بیشتر از سایر انواع یاد شده در میان مواد پلاستیکی بازیافت میشود. فرایند بازیافت ان به طور شگفت اوری ساده است و خواصی مانند انعطاف پذیری، سختی  و مقاومت در برابر مایعات دارد. همچنین ماده یاد شده به سادگی میتواند به عنوان عایق  عمل نماید. ساخت کیسه فریزر، درپوش های نرم و انعطاف پذیر ظروف پلاستیکی، بطری های قابل انجماد هم در همین دسته قرار میگیرند.

 

مزایای بازیافت پلاستکیها کدامند؟

مواد پلاستیکی به دلایل ویژه ای باید بازیافت شوند که در این قسمت به انها می پردازیم:

  • ایجاد یک منبع پایدار و بادوام برای مواد خام

بازیافت مواد پلاستیکی، منبعی بادوام و پایدار برای مواد خام در صنعت تولید ایجاد میکند. زمانی که این مواد بازیافت میشوند، برای صنایع تولیدی ارسال میشوند تا در آنجا مجددا طراحی شده و به اشکال متفاوتی تبدیل شوند و در نهایت در تجهیزات متمایزی به کار برد شوند.

  • مشکلات محیطی را کاهش میدهد

از انجایی که پلاستیکها در محیط زیست تجزیه نمیشوند، به طور کلی خطرات زیادی برای انسانها و محیط زیست دارند. این مواد میتوانند راهها، زه کشی ها و سایر کانالهای آبی را مسدود کننده و منجر به انباشتگی  فراوان  در مناطق دیگر شوند. زمانی که پلاستیکها با استفاده از بازیافت از بین میروند، محیط زیست تمیز شده و قابل زیست میگردد.

  • .مشکلات مرتبط با دفع زباله را کاهش میدهد

بازیافت مواد پلاستیکی باعث میشود تا مقدار زباله پلاستیکی منتقل شده به محل های دفن زباله کاهش یابد(تعداد اماکن دفن زباله همچنان در حال کاهش است). اغلب  کشورها مناطقی را به طور ویژه برای دفن زباله های مواد پلاستیکی در نظر گرفته اند. بازیافت این مواد باعث میشود تا مقدار زباله کمی به محلهای یاد شده منتقل شود و میتوان مقدار فضای باقی مانده را برای سایر اهداف استفاده نمود و نه برای پلاستیکهایی که فاسد نمیشوند. به عنوان مثال این امکان وجود دارد که محلهای موجود را به اسکان انسانها و یا زمین های کشاورزی اختصاص داد. باید به این موضوع توجه کرد که جمعیت انسانی روزانه در حال افزایش است و برخورداری از فضای  کافی  برای انسانها به مشکلی جدی تبدیل شده است. بنابراین به جای به کارگیری این زمینها برای دفن زباله ها، میتوان انها را برای اهداف مهم اقتصادی و یا سکونت انسان استفاده نمود.

  • انرژی کمتری مصرف میکند

بازیافت مواد پلاستیکی در مقایسه با تولید پلاستیک از سایر مواد موجود، به انرژی کمتری نیاز دارد. این کار انرژی بیشتری را ذخیره میکند که میتواند برای موارد مهم اقتصادی به کاربرده شود. بنابراین اهمیت زیادی دارد که بازیافت مواد پلاستیکی در صنایع تولیدی مورد تشویق قرار گیرد تا از این راه مقدار گزافی پول به چرخه اقصاد باز گردد. فرایند تولید پلاستیک توسط مواد خام طبیعی هزینه بر بوده و در مقایسه با بازیافت این مواد زمان خیلی کمتری طول خواهد کشید.

  • مردم را به سبک زندگی بادوام و پایدار تشویق میکند

افرادی که جمع اوری مواد پلاستیکی و ورود به این کار را به عنوان راه درامد خود انتخاب کرده اند، بهبود زیادی را در سبک زندگی خود تجربه میکنند. این موضوع در درازمدت وضعیت اقتصادی را بهبود بخشیده و استانداردهای زندگی در بین مردم را بالاتر میبرد.

 

به طور خلاصه میتوان گفت که تمام فعالیتهای هدفمند در جهت نجات محیط زیست از اهمیت زیادی برخوردار است. بازیافت مواد پلاستیکی در طی انقلاب محیطی در دهه شصت اغاز شد  و پس از ان نیز این کار همچنان به عنوان یکی از برنامه های مدیریتی زباله های  جامد در دنیا شناخته میشود که بسیار مورد تشویق قرار گرفته است. قبل از انکه تولید کنندگان تحت فشاری مبنی بر به کارگیری محفظه های پلاستیکی قرار گیرند، محصولات در بسته بندی های شیشه ای، فلزی و کاغذی عرضه می شدند. بنابراین به منظور حفظ پاکیزگی محیط زیست، کاهش مقدار زباله  و فراهم سازی مقدار مناسبی پلاستیک برای تولید کنندگان، باید مواد پلاستیکی را بازیافت نمود.