بررسی پایداری زیست محیطی ضایعات بطری‌های پلاستیکی: یک رویکرد هنری خلاقانه
این مطالعه به بیان رویکرد هنری خلاقی در غنا با هدف بررسی ضایعات جامد مانند بطری‌های پلاستیکی و تبدیل آنها به یک مبل هنری به عنوان بخشی از کمک به توسعه ملی اهداف توسعه هزاره به منظور تضمین پایداری محیطی می‌پردازد. در اینجا یک پژوهش عمل گرا با روش بازیافت مونتاژ و تکنیک ساخت برای دستیابی به نتیجه هنری ارائه می‌شود. این مطالعه با کمک ابزار تحلیل توصیفی نشان داد که استفاده و طول عمر ضایعات بطری‌های پلاستیکی می‌تواند راه موثری برای افزایش آگاهی و ترویج استفاده و دفع پلاستیک در جامعه باشد. باتوجه به نتایج حاصل از این مطالعه، هنرمندان باید با مهندسان عمران در زمینه بازیافت ضایعات بطری‌های پلاستیکی به عنوان مواد بادوام با ارزش هنری، نقاط قوت و تکنیک‌ها همکاری کنند.
بطری‌های پلاستیکی رایج ترین رزین پلیمری ترموپلاستیک از خانواده پلی استر هستند که در غنا برای ساخت ظروف نوشیدنی و غذا استفاده می‌شوند. تقاضای بالای پلاستیک و استفاده نادرست از آن توسط مصرف کنندگان که رو به افزایش است، به بحران زباله‌های پلاستیکی در محیط زیست تبدیل شده است. دفع بیش از حد پلاستیک در محیط زیست باعث بروز مشکلاتی همچون زهکشی‌های فاضلاب و کمبود مکان برای دفن زباله شده است. سیاست‌های محیطی ضایعات جامد مدت‌هاست که در غنا به منظور غلبه بر مشکلات ضایعات جامد مانند آلودگی زباله‌های پلاستیکی اجرا می‌شوند. بونی فاضی، گاسبارون و سرانتی به این نتیجه رسیدند که میزان مصرف جهانی پلاستیک و همچنین ضایعات بسته بندی پلاستیکی پس از مصرف با تولید ظروف پلاستیکی یکبار مصرف افزایش می‌یابد. در حال حاضر در ساخت بسیاری از ظروف بسته بندی غذا، نوشیدنی و آب پلاستیک به دلیل قیمت پایین و وزن سبک جایگزین شیشه شده است. در ساخت ظروف بسته بندی آب، پلاستیک بازار را در دست گرفته و به شکل کیسه و بطری عرضه می‌شود زیرا حمل آن آسان‌تر و بازیابی آن راحت‌تر است. بطری‌های پلاستیکی به عنوان مواد غیرقابل تجزیه نه تنها به اجزای ساده‌تری تجزیه نمی‌شوند بلکه تا مدت طولانی به همین شکل باقی مانده و به چالش محیطی تبدیل می‌شوند. پلاستیک‌های استفاده شده امروزه در غنا به مشکل بزرگی برای سیستم‌های مدیریت زباله تبدیل شده است. پلاستیک‌ها با توجه به پایداری مولکولی که دارند، به راحتی به اجزای ساده‌تر تجزیه نمی‌شوند. از این رو، به عنوان مواد غیرقابل تجزیه یا زیست تخریب ناپذیر در نظر گرفته می‌شوند. با این حال، دور ریختن آنها به عنوان زباله سیستم‌های مدیریت پسماند جامد را دچار مشکل می‌کند. در غنا که زباله پلاستیکی در همه جا یافت شده و به یک بحران تبدیل شده است، این سوال مطرح می‌شود که آیا می‌توان بدون پلاستیک در دنیای امروزی زندگی کرد؟ این شرایط برای خیلی‌ها دشوار است. دنیای امروز به حدی به پلاستیک متکی است که حیات بدون آن حتی برای یک روز غیرممکن است. پلاستیک تقریبا به طور کامل یا جزئی در ساخت ر محصولی به کار رفته است همچون لوازم الکتریکی، مبلمان، کیف، ظروف غذاخوری، کف پوش، زیرانداز، تشک، رومیزی، لوازم خانگی، بخاری، یخچال و بسیاری دیگر.
یک ضرب‌المثل آکان (تویی) وجود دارد که می‌گوید: " ma okͻ nsuo, na obͻ ehina " به معنای "کسی که آب بیاورد، دیگ را می‌شکند". باتوجه به این ضرب المثل، بشر پلاستیک‌ها را برای اهداف مفیدی ساخته است اما بُعد دیگر زباله‌های پلاستیکی برای انسان و محیط زیست او نیز خطرآفرین هستند. براساس سرشماری نفوس و مسکن سال 2010 سرویس آماری غنا، در یک دسک مطالعه توسط برنامه آب و فاضلاب (WSP) نشان داد که مسائل بهداشتی همچنان یک چالش مهم برای کشور است. اعتقاد بر این است که پایین بودن خدمات بهداشتی در غنا سالانه حدود 290 میلیون دلار هزینه دارد". به گفته ساکلاد، مردم غنا سالانه بیش از یک میلیون تن زباله پلاستیکی تولید می‌کنند که 2 و 5 درصد از آنها به درستی بازیافت می‌شوند. شدت این مشکلات این واقعیت را نشان می دهد که غنا در میان 10 کشور آلوده جهان قرار دارد. در گزارش مؤسسه مراقبت از زمین غنا آمده است که "برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) بر ضرورت مدیریت زباله و آلودگی پلاستیکی در غنا تاکید کرده است. گایر و همکارانش به این نتیجه رسیدند که تولید جهانی پلاستیک به طور تصاعدی در چند دهه گذشته افزایش یافته و منجر به افزایش متناظر زباله‌های پلاستیکی شده است که اغلب به رودخانه‌ها و اقیانوس‌ها سرازیر شده و به حیات دریایی و اکوسیستم آسیب می‌رسانند. امروزه که ضرورت رسیدگی به این بحران به ویژه در سایت نیو افیکوما، تاکورادی و غنا و همچنین فرایند استفاده از هنر خلاق در مدیریت پسماند جامد مانند بطری‌های پلاستیکی احساس می شود، ادبیات و مستندات دانشگاهی کمتری به حفاظت از محیط زیست پرداخته‌اند. همان طور که در شکل زیر نشان داده شده است، درهمین راستا به استفاده از رویکردهای خلاقانه برای بررسی پسماند جامد مانند بطری‌های پلاستیکی و تبدیل خلاقانه آنها به مبلمان به عنوان بخشی از کمک به توسعه ملی غنا در چارچوب اهداف توسعه هزاره (هدف هفتم) با هدف تضمین پایداری محیطی نیاز است.
شکل 1:
در تلاش برای ایجاد بستری برای گفتگو، افزایش آگاهی و الهام بخشیدن به تغییرات می‌توان از هنر به عنوان ابزار قدرتمندی برای تعامل بین مردم و زیست محیطی استفاده کرد.
جمع بندی و کلام آخر
با توجه به یافته های حاصل از این مطالعه، دفع بیش از حد پلاستیک در نیوسایت افیاکوما، تاکورادی و اطراف آن باعث بروز چالش‌هایی مانند زهکشی های فاضلاب و دفن زباله شده است که به محیط زیست آسیب می رسانند. مدت هاست که سیاست های بهداشت محیط با هدف مدیریت پسماند جامد و غلبه بر انباشت زباله های پلاستیکی در غنا وضع شده است. طراحان محیط که به محیط زیست و سلامت جهانی اهمیت می دهند در تلاش هستند تا با تولید خلاقانه پلاستیک به دفع زباله‌های پلاستیکی کمک کنند و دیگر اقشار جامعه نیز بایستی برای حل این بحران باهم همکاری کنند. همچنین فرایندهایی برای بازیافت بطری های پلاستیکی و تبدیل آنها به سایر اقلام مفید ازجمله لباس، مبلمان، نرده ها، بطری های پلاستیکی، کیسه و ظروف جدید توسعه دهند. علاوه براین، این مطالعه به بررسی رویکرد استفاده از ضایعات بطری های پلاستیکی برای ساخت یک مبل هنری می پردازد. این مطالعه پیام های تبریک بسیاری از سوی مخاطبان دریافت کرد. در این مطالعه با تولید مبل، بازیافت به عنوان یک روش تصادفی برای دفع زباله های پلاستیکی و استفاده از آنها در ساخت محصولات جدید معرفی می کند. این مبل یک محصول هنری بود که از ضایعات بطری های پلاستیکی، فوم و ضایعات پارچه ساخته شد. این بطری‌های پلاستیکی نیمه‌شفاف بودند و هایلایت آبی بر آنها غالب بود که همان رنگ منتخب شرکت تولید آب معدنی (Voltic Ghana Limited) بود. بطری ها آب معدنی در یک آرایه خطی به ترتیب چیده شدند. از این سبک با چیدمان متضاد در ساخت کوسن استفاده می شود. با کمک این رویکرد هنری خلاقانه می توان آگاهی مردم در نیوسایت و تاکورادی را از بازیافت ضایعات پلاستیکی و تبدیل آنها به محصولات جدید افزایش داد. از این رو، این پژوهش عمل گرا با ترویج فرایند بازیافت به مردم در حفاظت از محیط زیستی بدون زباله های پلاستیکی کمک می کند.
