کاهش استفاده از فیلم پلاستیکی در محیط
فیلم پلاستیکی در سال 1933 توسط رالف وایلی، یک کارگر آزمایشگاه، در داو کیمیکال ساخته شد. ابتدا به صورت اسپری و سپس با استفاده از PVDC (پلی وینیلیدین کلراید) در سال 1953 به صورت روکش ساخته شد. درنهایت، با استفاده از LDPE (پلی اتیلن سبک) به دلیل نگرانیهای زیست محیطی در سال 2004 با PVDC همراه شد. پوشش پلاستیکی بکار رفته در بسته بندی مواد غذایی غذاهای پرچرب (مانند گوشت و پنیر) نبایستی با مواد غذایی درتماس باشد زیرا در این صورت، مواد شیمیایی در اثر حرارت به غذا منتقل میشوند. فیلم پلاستیکی نمونهای از یک محصول یکبار مصرف به عنوان بخشی از اقتصاد خطی سنتی است. این محصول توسط اکثر شرکتها درمقیاس گسترده استفاده شده و منبع اصلی انباشت زباله به شمار میرود. همچنین نوعی بسته بندی نازک انعطاف پذیر ساخته شده از پلی اتیلن (PE) است. فیلم پلاستیکی در بسته بندی پالت (همچنین به عنوان بسته یندی کوچک نیز شناخته میشود) و تازه نگه داشتن مواد غذایی کاربرد دارد. از این نوع بسته بندی میتوان در بسته بندی برای دستمال توالت، حوله کاغذی، فنجان یکبار مصرف، دستمال سفره یکبار مصرف، بشقابهای یکبار مصرف، کیسههای مواد غذایی، کیسههای نان، بسته بندی نوشیدنیها وغیره استفاده کرد. اقتصاد خطی اساسا شامل اقلام یکبار مصرفی است که مواد خام آنها را پردازش کرده و به محصولات مورد استفاده تبدیل میکنند و پس از استفاده مجدد دور ریخته میشوند. این اقتصاد بر تولید و فروش مقادیر زیادی از محصولات متمرکز است. هدف از اقتصاد بازیافتی مصرف محصول (بیشتر از یک بار مصرف) در پایان عمر خود و بازیابی درصدی از مواد اولیه آن به مواد خام جدید با هدف تولید محصول جدید دیگری (عمدتا یکبار مصرف) است. اقتصاد دورانی ازطریق طراحی، تولید و مصرف محصولات با کمک کاهش، بازتولید و درنهایت بازیافت بر توسعه پایداری تاکید دارد. از مواد اولیه در تولید محصولاتی با کیفیت بالاتر استفاده شد که میتوانند به راحتی (و کمتر) تعمیر شده و درصورت لزوم جایگزین می شوند، یا مجدد استفاده شده و درنهایت با تغییر کاربری دوباره ساخته میشوند.
مواد قابل کمپوست برای بازسازی زمین و مواد غیرقابل کمپوست با هدف بازتولید در زمین دفن میشوند. اقتصاد دورانی با طراحی مجدد محصولات، رویهها و روشهای تولید مواد غذایی که ضایعات را از بین میبرند آغاز میشود؛ با این حال، مواد خام و منابع ارزش خود را حفظ کرده و بازیافت نیز آخرین راه حل برای تولید خواهد بود. درصورتی که مواد اولیه برای تولید محصول جدید با دیگر مواد مخلوط شوند، بازیابی مواد خام به منظور تولید مجدد و استفاده مجدد از آنها مانند پارچههای حاوی پنبه و پلی استر تقریبا غیرممکن است. استفاده از چسب چون که برای چسباندن طولانی مدت نوعی مواد به یکدیگر استفاده میشود که جدا از هم طراحی نشدهاند، نیز مشکل آفرین است. برخی از شرکتها پس از بررسیهای فراوان توانستهاند به جایگزینهایی دست یابند زیرا ارزش کار را در اقتصاد دورانی میبینند و قصد دارند سهمی در راه حل تغییرات آب و هوایی، آلودگی، کاهش حجم زباله و تنوع زیستی داشته باشند. از جایگزینهای فیلم پلاستیکی مانند ظروف شیشهای با فیلم کوچک، عایقهای قابل استفاده مجدد ساخته شده از سیلیکون یا پارچه، بسته بندی مواد غذایی با استفاده از موم زنبور عسل و کراوات ساخته شده از پارچه پنبهای آغشته به موم زنبور عسل، بستههای غذایی ساخته شده از پارچه پنبهای آغشته به موم گیاهی (سویا یا کاندلیلا)، درب سیلیکونی، هوگر یا کیسهها، کیسهها/حولههای پارچهای نخی، کاغذ قصابی قابل کمپوست، ورق پلاستیکی قابل کمپوست ساخته شده از نشاسته طبیعی و حتی بستهبندیهای ساندویچی قابل استفاده مجدد ساخته شده از پلاستیک بازیافتی میتوان استفاده کرد. بکار بردن این مدلهای دورانی در مقیاسهای کوچک توسط مصرفکنندگان فردی ضایعات فیلم پلاستیکی متفاوتی ایجاد میکند. پلاستیک یکبار مصرف که قابلیت تجزیه زیستی ندارد، با تغییر مدل اقتصاد خطی سنتی باعث ایجاد آلودگی شده و از دفن زباله جلوگیری میکند.
بسیاری از شرکتها ارزش اقتصاد دورانی را درک کرده و سعی میکنند به دور از پلاستیکهای یکبار مصرف درمقیاس بزرگتر به چرخه تولید ادامه دهند؛ ناتپلا که یک شرکت بریتانیایی است، به بررسی و طراحی بسته بندی قابل کمپوست با استفاده از منابع تجدید پذیر همچون جلبک دریایی قهوه ی، گیاهان و عصارههای معدنی اقدام کرده است. بسته بندی فیلم انعطاف پذیر 100 درصد زیست تخریب پذیر بوده و به سبب استفاده از منابع تجدیدپذیر در ساخت آن به راحتی به کمپوست تبدیل میشود. درحال حاضر از این منابع در ساخت جعبههای غذای آماده، پیپت، کاغذ و ساشه سسها، چاشنیها و نوشیدنیها استفاده میشود. دو شرکت در ایالات متحده نیز از جلبک دریایی برای این منظور استفاده میکنند. اِسوی درحال ساخت کیسههای خرده فروشی و پلی کیسه است که به ادعای خودش از فیلمهای پلاستیکی و کیسههای مواد غذایی قویتر بوده و کمپوست پذیر، غیرسمی و کربن منفی هستند؛ به سرعت در خاک تجزیه شده و خاک را نیز بهبود میبخشند. انواع مختلفی از رنگدانههای طبیعی زنده وجود دارد و این شرکت از گونههای مختلف جلبک دریایی استفاده میکند. دیگر شرکت آمریکایی، Loliware، قصد دارد فنجان و نیهای خوراکی ساخته شده از جلبک دریایی آگار را با افزودن طعمهایی مانند گریپ فروت، وانیل، گیلاس وغیره جایگزین پلاستیک یکبار مصرف کند. علاوه براین، Evoware در اندونزی از جلبک دریایی در بسته بندی خوراکی زیست سازگار و مغذی باهدف تسهیل در مدیریت ضایعات بسته بندی پلاستیکی استفاده میکند. اولین منبع تولید زبالهها در اندونزی بسته بندی و ظروف پلاستیکی مواد غذایی هستند و دومین عامل بزرگ آلودگی اقیانوسها در جهان است. این شرکت چندین محصول مانند فنجانهای ژله اِلو، ساشههای چاشنی، بسته بندی برگر، ساشههای تک وعدهای پودر قهوه و همچنین در بسته بندی محصولات غیرخوراکی مانند نی، دستمال بهداشتی، صابون و خلال دندان تولید کرده است. این شرکتها با قرار گرفتن در این فرایند تولید به اصول اقتصاد دورانی پایبند هستند و ازطرفی، به تاثیر این روند تولید بر محیط زیست و ضرورت بسته بندی پایدار با هدف کاهش زباله و آلودگی مشتاق هستند. بسیاری از کسبوکارها سطلهای تمیز و خشکی به منظور دور ریختن پلاستیک فیلم برای مصرفکنندگان دارند و همچنین سطلهای بازیافت مخصوصی برای بسته بندی پالت و بسته بندی محصول تعیین کردهاند.
خلاصه و نتیجه گیری
تولید و استفاده از پلاستیک فیلم اساسا یک اقتصاد خطی سنتی است که ضایعات را ساخت و پرداخت میکند. فرایند بازیافت اگر در پایان عمر محصول باشد و یا 95 درصد از تمام مواد پلاستیکی بکار رفته در محصول پس از اولین استفاده ارزش خود را از دست میدهد. به عنوان مصرف کننده میتوانیم با استفاده از فیلم پلاستیکی که جایگزین زیست سازگارتر و بخشی از مدل اقتصاد دورانی است و در حمایت از شرکتهایی که ارزش آن را در تغییر آب و هوایی درک میکنند سهم خود را در این راستا ایفا کنیم. درمقیاس بزرگتر، شرکتها در حال نوآوری و ایجاد تغییراتی به منظور یافتن جایگزینهایی برای استفاده از پلاستیک فیلم برای بسته بندی و حمل محصولات خود و درنهایت، کاهش ضایعات و کمک به محیط زیست هستند. مقررات دولتی، محرکها، استراتژیهای بلند مدت، مشارکت صنعت و مصرف کننده همگی با یک طرز فکر متفاوت از اینکه پلاستیک یک منبع تولید زباله است به ایجاد تغییرات مثبت برای رسیدن به یک مدل اقتصاد دورانی موفق کمک میکند.