شیرکیسهای: هزینه پنهان یارانه لبنیات
چرا شیر در کارتن یا پارچ بسته بندی میشود نه در کیسه های پلاستیکی؟ این کیسهها علاوه بر چقرمگی بالا، هزینههای تولید پایین و ردپای کربن کمتری دارند. با انجام تحلیل مقایسهای یارانههای لبنیات در سراسر استانهای کانادا، به این نتیجه رسیدم که بسته بندی شیر نه فقط به دلیل مقررات تولید لبنیات تا طولانی مدت در کیسههای پلاستیکی عرضه نمیشود بلکه مقررات ناخواسته دیگری را به موارد قبلی اضافه میکند. قیمتهای حمایتی برای کلاسهای مختلف شیر نیز بازار را مخدوش کرده و درنتیجه، افزایش قیمت شیر مایع و شرکتهای بزرگتر را به همراه دارد. اقتصادهای بزرگتر در تولید پنیر و کره، میانگین فاصله بین کارخانجات فرآوری و فروشگاه مواد غذایی را افزایش داده و ازطرفی، پارچهای مقوایی و پلاستیکی را مقرون به صرفه تر میکند حتی اگر تولید و دفع آنها پر هزینه باشد. مناطقی که سقف قیمت مناسبی برای سهمیه تولید شیر ندارند، شیر را در کیسههای پلاستیکی بسته بندی نمیکنند و شیر مایع را در پارچهای پلاستیکی یا کارتنهای مقوایی عرضه میکنند.
چرا شیر در کارتن یا پارچ بسته بندی میشود نه در کیسه؟ این کیسههای بالشی مات علاوه بر هزینه تولید کمتر، انتشار کربن و هزینههای دفع کمتری دارند. این کیسهها در محل دفن زباله فضای کمتری را نسبت به پارچهای HDPE که نسبت به کارتن پهن فضای کمتری میگیرد، اشغال میکنند. اگرچه این کیسهها ی بالشی مات هزینههای بستهبندی و بازیافت پائینی دارند، اما در بازار آمریکا باوجود بازاریابی بالایی که هست، هرگز استفاده نمیشوند. اکثر مصرف کنندگان ادا میکنند که برایشان اهمیتی ندارد آیا ظرف بسته بندی شفاف است یا خیر و آیا خواص شیر با قرار گرفتن درمعرض اشعه ماوراء بنفش حفظ می شود یا خیر. با این حال، فروشگاهها در کانادا، هند، آفریقای جنوبی، کلمبیا، بریتانیا و ایران همگی شیر کیسهای میفروشند. حتی اگر تنها 7 درصد از شیر در امریکای شمالی در کیسههای بالشی عرضه شود، این میزان در مدیترانه (72 درصد) و اتحاد جماهیر شوروی سابق (54 درصد) گزارش شده است. کیسههای شیر که در سال 1967 توسط دوپونت در کانادا عرضه شدند، محبوبیت بالایی در بین شرکتهای لبنی به ویژه پس از تغییر کانادا از واحدهای امپریال به واحدهای متریک در سال 1975 داشتند. هزینههای تغییر اندازه بسته بندی برای کیسههای پلاستیکی کمتر از کارتنها و پارچهای HDPE بود. برای استفاده از کارتن و پارچهای پلاستیکی HDPE در تولید به قالب و ماشین آلات تخصصی نیاز است و با این حال، هزینههای تغییر اندازه آنها بیشتر خواهد بود. در امریکا از کیسههای شیر فقط در فروشگاههای زنجیرهای رفاه که لبنیات داخلی خود را معمولا در ایالتهای غرب میانه مانند ویسکانسین عرضه میکنند استفاده میشود. با وجود اینکه در امریکا هر استان شیر کیسهای تهیه می کند، اما استانهای غربی کانادا (آلبرتا، بریتیش کلمبیا، ساسکاچوان و منیتبا) از شیر کیسهای استفاده نمیکنند بلکه شیر بسته بندی شده در کارتن یا پارچهای HDPE به بازار عرضه میشود. استانهای انتاریو و کبک بیش از 60 درصد از کل تولید شیر در کانادا را به خود اختصاص دادهاند و عرضه شیر کیسهای یک امر رایج در فروشگاههای مواد غذایی است. استانهای غربی برای سهمیه های تولید شیر سقف قیمت تعیین نکردهاند و میتوان آزادانه با قیمتهای تعیین شدۀ عرضه و تقاضا خرید کرد.
در اینجا نمیدانم آیا نیوفاندلند و لابرادور را در مقالهام بگنجانم یا خیر زیرا تنها 0.6 درصد از تولید شیر در کانادا به این دو استان تعلق دارد و از واحدهای اندازه گیری مختلفی برای سهمیه استفاده میکنند. آنها همچنین تنها 25 مزرعه لبنی و دو کارخانه لبنی دارند که بسیار کمتر از صدها یا هزاران مزرعه لبنی در استانهای دیگر است. در این مقاله، به این نتیجه رسیدم که بسته بندی شیر در پارچهای پلاستیکی یا کارتنهای مقوایی به دلیل مقررات بسته بندی لبنیات، باعث انحراف بازار و افزایش انتشار کربن میشود. هر مزرعه لبنیات به خرید سهمیه از استان نیاز دارد. این سهمیهها ممکن است در هر استان باتوجه به سیاستهای همان استان توزیع شوند. معاملات بین استانی به ندرت رخ میدهد، زیرا کمیسیون لبنیات کانادا (CDC) مقادیر کل تولید شیر را تعیین کرده و پس از آن به هر استان سهمیه را اختصاص میدهد. در استانهایی که باتوجه به زنجیره عرضه و تقاضا می توانند سهمیه آزاد داشته باشند، شیر فقط در کارتن یا پارچ عرضه میشود. کارخانجات جدید باید مقدار مشخصی از سهمیه را خریداری کنند که ممکن است 20 برابر قیمت سهمیه شیر گاو باشد. ازسوی دیگر، شیر همچنان به صورت کیسهای در استانهایی عرضه میشود که سقف قیمت موثری در سهمیهها داشته باشند. اکثر دامداران میتوانند یک سهیمه مازاد به قیمت 24000 دلار داشته باشند اما تعداد کمی از کشاورزان مایل به فروش هستند: اگر در پیشنهاد 0.9 تا 6 درصدی صرف نظر از کنترل قیمتها موفق شوند، سهمیهها نه تنها موانع ورود را ایجاد میکنند بلکه میزان صرفه جویی در مقیاس را افزایش میدهند. به طور کلی، بسته بندی شیر در کیسه هزینههای تولید را به ازای هر واحد کاهش میدهد اما خیلی زودتر به بازده نهایی نیز کاهش مییابد. بنابراین، سقف قیمت سهمیهها ساختار صنعت لبنیات را تغییر میدهد که آن هم به نوبه خود، صنعت بسته بندی و محیط زیست را تحت تاثیر قرار میدهد. در یک کلام، این مقاله به بررسی پیامدهای مداخله گرایی و اقتصاد محیطی کمک میکند.
جمع بندی و کلام آخر
یارانههای لبنیات نرخ بازدهی نسبی شیر صنعتی را در کانادا افزایش داد به طوری که تولیدکنندگان را به سمت بازار پنیر و کره سوق داده و از فعالیتهای بزرگ حمایت کرد. تعیین سقف قیمت در سهمیه تولید شیر، نرخ توسعه دامداریها را کاهش داده و ازطرفی، مسافت حمل شیر از مزرعه تا فروشگاه را به حداقل رسانده است. کیسههای بالشی تبدیل به شکل بادوامی از بسته بندی تبدیل شدهاند زیرا هزینه حمل و نقل آنها باتوجه به طولانی طولانی بودن مسافت، نسبت به کارتن و پارچها بالاتر است. از آنجا که اکثر زبالههای جامد به محل دفن زباله ختم میشوند، کیسههای پلاستیکی کمترین ردپای کربن را در بین سه روش انتخابی در بسته بندی دارند. با کمک یارانه لبنیات، شیر مایع برای تولیدکنندگان محبوبیت کمتری از شیر صنعتی دارد زیرا میانگین فاصله حمل شیر بین مزارع، کارخانجات و فروشگاههای مواد غذایی را افزایش میدهد. در یکی دو دهه اخیر، فعالان محیط زیست به این نکته توجه کردهاند و مصرف کنندگان نیز امروزه تمایل دارند بگویند که به بازیافت و محیط زیست اهمیت میدهند. بسته بندی مقوایی قابل بازیافت است اما ترکیب مواد بازیافتی در ظروف غذا میتواند میزان آلودگی ناشی از مواد ناشناخته را افزایش دهد. علاوه براین، استحکام مقوای بازیافتی با استحکام مواد بکر برابر نیست. دولت کانادا قصد دارد استفاده از پلاستیکهای یکبار مصرف را ممنوع کند اما سیاستهای لبنی آنها باعث افزایش انتشار گازهای گلخانهای ناشی از مواد موجود در بسته بندی شیر میشود. در تحقیقات آتی، میتوان دید که چه زمانی اولین نسل کشاورزان بازنشسته خواهند شد و همچنین زمان افزایش قیمت سهمیهای و کاهش تعداد مزارع. تقریبا نیمی از تولیدکنندگان لبنیات در کانادا در سال 2011 بیش از 50 سال سن داشتند. تولیدکنندگان جدید برای گرفتن سهمیه باید مبالغی پرداخت کنند و سهمیه مزارع بازنشسته به تولیدکنندگان بالقوه و مزارع شیر موجود فروخته میشود. یکی دیگر از ایدههای تحقیقات بیشتر میتواند نیوفاندلند و لابرادور باشد. در این استانها، شیر در ظرفهای چهار لیتری عرضه نمیشود؛ فقط یک یا دو لیتری. شیر بز در کیسه عرضه میشود اما شیر مایع در پارچ و کارتنهای یک یا دو لیتری. تنها 25 مزرعه و کارخانه لبنیات در نیوفاندلند و لابرادور وجود دارد و تولیدکنندگان اغلب شیر صنعتی را برای فرآوری به مری تایمز میبرند. آنها همچنین ممکن است سقف قیمت سهمیه شیر داشته یا نداشته باشند؛ اگر داشته باشند، یک پیشرفت جدید محسوب میشود زیرا به طور متوسط 200 سهمیه را به هر مزرعه اختصاص میدهد. علاوه براین، بسته بندی لبنیات در ایالات متحده ممکن است به طور مشابه توضیح داده شود. وزارت کشاورزی در ایالات متحده هزینه پشتیبانی را با توجه به نحوه دسته بندی شیر میپردازد. در کانادا مزارع لبنیات نسبتا بزرگ هستند و امروزه نیز شیر کیسهای در خارج از غرب میانه وجود ندارد.