ردپای یک محصول پلاستیکی جدید ایتالیایی

ردپای یک محصول پلاستیکی جدید ایتالیایی با تمرکز بر فعالیت‌های کوهستانی

ردپای پلاستیکی یک ابزار علمی با هدف کمّی سازی مقدار پلاستیک (برحسب کیلوگرم) است که به تجمع ضایعات پلاستیکی جهان (از روکش‌های پلاستیکی گرفته تا هر چیزی که حاوی پلاستیک باشد مانند لباس) دامن می‌زند. افزایش سطح آگاهی مصرف کنندگان از این ردپای پلاستیکی و چگونگی تاثیر آن بر فعالیت‌های روزمره می‌تواند اقدامات زیست سازگاری را با هدف کاهش مصرف پلاستیک به همراه داشته باشد. برهمین اساس، ما یک ماشین حساب ردپای پلاستیک آنلاین رایگان ایجاد کردیم تا کاربران از میزان پلاستیک وارد شده به محیط زیست ازطریق مصارف فردی، از غذا گرفته تا پوشاک یا اوقات فراغت، آگاه شوند. در این ابزار، مصرف پلاستیک در فعالیت‌های کوهستانی را نیز به این علت که منجر به دور ریختن پلاستیک‌های خاصی می‌شود نیز درنظر گرفتیم. همچنین نسخه بتا این ابزار را روی گروه کوچکی از کاربران ازجمله دانش‌آموزان ساکن در مناطق کوهستانی آزمایش کردیم و نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که بیشترین تاثیر به ترتیب در مصرف مواد غذایی (به دلیل وجود بطری‌های پلاستیکی نوشیدنی 72.8 درصد) و فعالیت‌های کوهستانی (17.4 درصد) بود. یکی دیگر از گروه‌ها با جزئیات بیشتری (یعنی با سوالات بیشتر) نسبت به مصرف غذایی مورد بررسی قرار گرفت. با درنظر گرفتن فعالیت‌های کوهستانی، تولید الیاف مصنوعی (34.7 درصد) با مصرف بسیار بالای پلاستیک و مدیریت غلط و پس از آن، تولید کفش کوهستان یا پیاده روی (20.8 درصد) پرمصرف ترین گروه‌ها بودند. ما امیدوار هستیم که این ابزار نه تنها به استفاده و مدیریت آگاهانه اقلام پلاستیکی در فعالیت‌های کوهستانی و زندگی روزمره کمک کند بلکه برای به حداقل رساندن تجمع پلاستیک در محیط زیست نیز مثمر ثمر باشد.

علیرغم تطبیق پذیری بالای محصولات پلاستیکی، اثرات منفی استفاده روزافزون از آنها که از منابع تجدیدناپذیر تولید شده‌اند، رو به افزایش است. اگر محصولات پلاستیکی پس از استفاده به درستی فرآوری و مدیریت نشوند، به زباله با اثرات محیطی مخرب تبدیل می‌شوند. برای تعیین اینکه آیا یک محصول پلاستیکی "قابلیت استفاده" دارد و یا چه زمانی باید جایگزین شود، می‌توان از مفهوم "مادیت" استفاده کرد. مادی بودن پلاستیک تابعی از میزان عملکرد (یعنی خدمات ارزش افزوده) و شدت و مدت زمان استفاده از این خدمات است. براین اساس، بهتر است پلاستیک‌های یکبار مصرف و بسته بندی جایگزین شوند و یا مصرف آنها کاهش یابد؛ اگرچه برخی از خدمات، شدت و مدت استفاده از این نوع محصولات پلاستیکی تقریبا صفر است. با این حال، درحال حاضر هیچ روش کمّی برای ارزیابی مادی بودن پلاستیک وجود ندارد. بعلاوه بیشتر پلاستیک‌ها در برابر تجزیه زیستی بسیار مقاوم هستند و فرایندهای شیمیایی، فیزیکی، مکانیکی و بیولوژیکی می‌توانند به پیری پلاستیک‌ها، تجزیه و خرد شدن آنها به قطعات کوچکتر که به اندازه آنها بستگی دارد کمک کنند. این ذرات ریز تجزیه شده به مزوپلاستیک (25-5 میلیمتر)، میکروپلاستیک (کمتر از 5 میلیمتر) یا نانوپلاستیک (کمتر از 1 میکرومتر) دسته بندی می‌شوند. میکروپلاستیک‌ها را می‌توان به صورت ذرات میکرومتری موجود در محصولات معمولی (میکروپلاستیک‌های اولیه مانند مواد خام صنعتی یا مواد سایشی در مواد شیمیایی و لوازم آرایشی و بهداشتی) یا ازطریق تجزیه قطعات پلاستیکی بزرگتر (میکروپلاستیک ثانویه) مستقیم در محیط رها کرد. در سال 2018، تولید جهانی پلاستیک 360 میلیون تن در سال برآورد شد که از این حجم، 62 میلیون تن در اروپا (27 کشور اتحادیه اروپا و نروژ، سوئیس و انگلستان) تولید شده است. پلاستیک‌ها عمدتا به عنوان زباله‌های مدیریت نشده در محیط زیست، آب آلوده، خاک و هوا پراکنده می‌شوند. این پراکندگی بیشتر ازطریق آلودگی منابع شهری و راندمان پایین تاسیسات مدیریت پسماند آب رخ می‌دهد.

در مطالعات اخیر نشان داده‌اند که میکروپلاستیک‌ها را می‌توان به هر کجا از جمله مناطق دور افتاده کره زمین حمل کرد. درواقع، قطعات پلاستیکی بسیاری در دریاهای عمیق، اقیانوس جنوبی، قطب شمال و جنوب، در رسوبات دریاچه آلپ، آب‌های دریا و بقایای خط ساحلی دریاچه‌های کوهستانی، خاک دشت سیلابی در دره‌های آلپ و زباله‌های فوق یخبندان یافت شد. نیروهای طبیعی مانند طوفان یا باد به پراکندگی ذرات پلاستیکی کمک می‌کنند. آلن و همکارانش دریافتند که الیاف 750-300 میکرومتر به راحتی ازطریق جریانات جوّی به مناطق دور دست منتقل می‌شوند. آمبروسینی و همکارانش اولین کسانی بودند که وجود میکروپلاستیک در یخچال‌های آلپ (یخچال فورنی، یخچال دره وسیع در آلپ ایتالیا) با غلظت‌های قابل مقایسه با مواردی که قبلا در مناطق دریایی و ساحلی یافت شدند را تائید کردند. همچنین کروستا و همکارانش به این نتیجه رسیدند که میکروپلاستیک‌ها در دیگر یخچال‌های آلپ ایتالیا نشان دهنده ضرورت کاهش انتشار میکروپلاستیک‌ها در مناطق یخچالی کوهستانی هستند. میکروپلاستیک‌ها می‌توانند هم منطقه‌ای (توسط کوهنوردان درحال عبور از یخچال طبیعی) و هم با منشاء دور (ازطریق تغییرات آب و هوایی) باشند. درواقع تجهیزات، لباس کار، بسته بندی مواد غذایی، عملیات پیست‌های اسکی و تله‌های اسکی همگی به انتقال انواع پلاستیک، انتشار میکروپلاستیک‌ها و آلودگی مناطق کوهستانی کمک می‌کنند. یکی از استراتژی‌هایی که می‌توان با هدف کاهش حضور پلاستیک در این محیط‌های دور و آسیب پذیر دنبال کرد، به حداقل رساندن تولید زباله‌های پلاستیکی است که یک منبع بالقوه از ماکرو و میکروپلاستیک در محیط زیست به شمار می‌رود. طبق یک نظرسنجی آنلاین که توسط موسسه تحقیقاتی کلمن پارکز رسرچ به سفارش پرو کارتن انجام شد، 75 درصد از مصرف کنندگان اروپایی به تاثیر محیطی بسته بندی محصولات بر تصمیمات خرید آنها معتقدند و اینکه 77 درصد از آنها مایل به پرداخت بیشتر برای محصولات "سبز" بودند. اگرچه این داده‌ها منتشر نشدند اما نشان می‌دهند که مصرف کنندگان می‌توانند با تصمیمات خرید خود ردپای پلاستیکی در کالا و خدمات را تحت تاثیر قرار دهند. هدف از این مطالعه توسعه ابزار علمی به منظور تعیین کمیت ردپای پلاستیک است که به طور خاصی برای تمرکز بر مقدار پلاستیک رها شده ازطریق فعالیت‌های کوهستانی (هم ماکرو و هم میکروپلاستیک) در محیط طراحی شده است. به منظور توسعه این ابزار، ما یک بررسی اولیه از ارزیابی سطح دانش مردم عادی درمورد مشکلات زیست محیطی ناشی از انتشار پلاستیک انجام دادیم. سپس به بررسی روش‌های موجود برای توسعه این ابزار آنلاین و مزایا و معایب هر رویکرد پرداختیم. به طور کلی، هدف ما یافتن بهترین راه حل به منظور افزایش آگاهی مردم از رهاسازی پلاستیک در محیط‌های کوهستانی است.

جمع بندی و کلام آخر

برای کاهش اثرات منفی انتشار پلاستیک در محیط زیست، سه رویکرد مختلف را می‌توان به کار برد: مقررات دفع زباله، آموزش مصرف کنندگان و اجرای طرح‌های مالیاتی تولید. مصرف کنندگان نقش کلیدی در حمایت از شرکت‌ها و رویکردهایی با حداقل اثرات تاثیر منفی بر محیط زیست دارند. بنابراین، وجود کمپین‌های آموزشی که حساسیت محیطی مصرف کنندگان را افزایش می‌دهند بسیار ضروری است. یک ماشین حساب ردپای پلاستیکی، مانند آنچه در این مطالعه گزارش شد، می‌تواند ابزار مفیدی برای رسیدن به این هدف باشد. برهمین اساس، کاربران می‌توانند از حجم واقعی پلاستیک در محصولات مطلع شده و در انتخاب آنها احساس مسئولیت داشته باشند. ارزیابی ردپای پلاستیکی توسط افراد به آنها اجازه می‌دهد تا توجه بیشتری به چگونگی دور ریختن فرآورده‌های پلاستیکی داشته باشند. داشتن عادات صحیح مدیریت زباله در زندگی روزمره نه تنها یک اقدام متمدنانه است، بلکه بیش از هر چیزی به افزایش آگاهی در کاهش ضایعات و منابع، صرفه جویی در انرژی با هدف تولید محصولات جدید از مواد اولیه، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و حفظ محیط زیست برای نسل‌های آینده کمک می‌کند.