رویکرد زیست محیطی در صنعت بسته بندی: بسته بندی قارچ
چالش پایداری جهانی فرصتهای بزرگی را برای نوآوری محصول و پاسخ خلاقانه فراهم میکند. نگرانی از افزایش حجم ضایعات بسته بندی به بازتعریف و طراحی مجدد محصولات روزمره در صنعت بسته بندی نیاز دارد. Ecovative Design درحال تاسیس توسط یکی از دانشجویان جوان مهندسی مکانیک در سال 2007، مجموعهای از مواد زیست سازگار که مانند پلاستیک عمل میکنند اما از قارچ ساخته شدهاند را توسعه داد. بسته بندی قارچ تجدید پذیر و زیست تخریب پذیر است و میتواند با ضایعات گیاهی که از مزارع محلی جمع آوری میشود ساخته شود. در این بررسی هدف Ecovative Design تفسیر یک رویکرد تجزیه نوآورانه به منظور رفع چالشهای پایداری و کشف عوامل محوری است که باعث بهبود توانایی شرکت در کربن زدایی و ماده زدایی کردن در حمایت از پایداری میشود. در اینجا ما به این نتیجه رسیدیم که شایستگی فنی یک شرکت همراه با مهارتهای تفکر سیستمی و ظرفیت مشارکت سهامداران آن میتواند منجر به تحقق روشهای نوسازی اکولوژیکی شود.
در صنعت بسته بندی هرگز فاکتوری مهمتر از پایداری وجود نداشته است. صنعت بسته بندی امریکا سالانه 400 میلیارد دلار برای ساخت و حمل کارتن و پلاستیک هزینه میکند. متداول ترین روش بسته بندی طراحی شده کم هزینه است و بیش از یک سال در مسیر خطی از چرخه تولید کننده به مصرف کننده کاربرد دارد. در ایالات متحده سالانه بیش از 35 میلیون تن کارتن بسته بندی و 160 میلیون تن پلاستیک بسته بندی برای بسته بندی کالاهایی که ازطریق زنجیره تامین فراهم میشوند، استفاده میشود. با دور انداختن این مواد بسته بندی و تولید زباله، بایستی یا در محلهای دفن زباله دفع شوند؛ یا بازیافت شوند و یا برای تبدیل زباله به انرژی (WTE) سوزانده شوند. مصرف کنندگان در سراسر جهان به صنعت بسته بندی؛ در طول کل زنجیره تامین از مواد خام گرفته تا پایان فرایندهای چرخه حیات به منظور کاهش اثرات اجتماعی و محیطی آن توجه ویژهای دارند. نگرانیهای فزایندهای از افزایش حجم زبالههای بسته بندی نیز همسو با استفاده غیرمولد از منابع و مواد اولیه وجود دارد. هم مصرف کنندگان صنعت بسته بندی و هم مشتریان اصلی آنها من جمله سازندگان تجهیزات اصلی (OEM)، تجارت الکترونیکی و خرده فروشانی که از اینترنت استفاده نمیکنند، و عمده فروشان با فشارهایی برای کاهش دسترسی به مواد موجود در بسته بندی به منظور افت نوسانات قیمت بسته بندی مرتبط با کالاهای جهانی مواجه هستند. به این ترتیب، تولیدکنندگان بسته بندی به دلیل بی ثباتی مواد اولیه در بسته بندیهای معمولی مانند چوب، خمیر کاغذ و مواد پتروشیمی که منجر به کاهش اثرات زیست محیطی میشوند، بایستی بر مدیریت منابع زنجیره تامین پایدار تمرکز کنند. افزایش بهره وری منابع زمانی به یک رویکرد متداول تبدیل میشود که در سایه آن هر شرکت برای رسیدگی به چالشهای پایدار در صنعت بسته بندی تلاش میکند. باتوجه به پتانسیلهای بازار در جایگزینهای نوظهور زیست محور، برخی از شرکتها رویکرد نوآورانهتری مانند توسعه بیوموادهایی که ممکن است پتانسیل جایگزینی با مواد معمولی و مواد مشتق شده از نفت را داشته باشند، مورد بررسی قرار دادهاند. درصورت موفقیت، نوآوریهای ترویج پایداری به شرکتها کمک خواهد کرد تا به منافع زیست محیطی بیشتری دست یافته و ارزش پایداری را برای سهامداران نیز فراهم کنند.
با این حال، برخی از آنها نگرش مثبتی به رویکرد نوآورانه دارند و مقالات قبلی نیز به ندرت توضیح دادهاند که چرا یک شرکت برای رسیدن به پایداری باید به نوآوری دست بزند. در اینجا به بررسی عوامل مهمی پرداخته شده است که باعث ترغیب شرکت بیومتریال Ecovative Design که دفتر مرکزی آن در نیویورک، ایالات متحده آمریکا قرار دارد، در بسته بندی نوآورانه محصولات خود میشوند. Ecovative Design که در سال 2007 تأسیس شد، مجموعهای از مواد بسته بندی زیست سازگار با الیافی مانند دانه پنبه، چوب و پوسته گندم سیاه را توسعه داد. در ادامه این مقاله ابتدا به بیان چارچوب پاسخ خلاقانه شومپیتری را به عنوان یک رویکرد نوآوری زیستیِ فناوری محور برای مقابله با بحرانهای زیست محیطی و اجتماعی معاصر میپردازیم که میتواند منجر به نوسازی اکولوژیکی شود. این چارچوب پاسخ خلاقانه برای تشریح علل و پیامدهای نوآوری در اقتصاد کاربرد دارد. همچنین بر رویکرد مبتنی بر بهبود مستمر با هدف اتخاذ ایدهها و سیستمهای جدید با مفروض دانستن تغییرات اقتصادی ثابت متکی است.
ناپایداری صنعت بسته بندی تحت نظارت دقیق سهامداران مختلف قرار گرفته است. با این حال، صنعت بسته بندی بایستی کربن زدایی و ماده زدایی کردن صنعت در کل زنجیره تامین، از مواد خام گرفته تا فرایندهای پایان چرخه عمر را به منظور کاهش اثرات اجتماعی و زیست محیطی آن انجام دهد. برخی از شرکتهای بسته بندی با درک نیاز به اصلاح شیوهها و فرایندهای تولید تلاش کرده اند تا از فرصت بازار برای بسته بندیهای زیست سازگار و مشتری پسند استفاده کنند که همچنین میتوانند جایگزین نمونههای تولید شده از نفت خام شوند. بیش از یک دهه پیش، Ecovative Design که یک شرکت بیومتریال درحال رشد در زمینه بسته بندی محصولات با میسیلیوم است، ضرورت استفاده از طراحی مسئولانه و هدفمند را درک کرد. این شرکت به جای تغییر تدریجی در فرایندهای بسته بندی موجود یک راه حل کاملا جدید با استفاده از ساختارهای ریشه میسیلیومهای طبیعی قارچها به بازار معرفی کرد. Ecovative Design سپس قادر به تولید مواد قابل قیاسی ازنظر هزینه و عملکرد با EPS و مقوا مهندسی شده ایمن با فشار فیزیکی و آنزیمی توسط یک بیوپلیمر کاملا طبیعی و کیتوزان شد. این شرکت وارد بازار خودرو، مبلمان و ساختمان شد و به جایگزینهای کاربردی نامحدودی دست یافت که هنوز مورد بررسی قرار نگرفتهاند. شرکتهایی که با Ecovative Design برای دستیابی به جایگزینهای بسته بندی پایدار همکاری میکنند شامل خرده فروشان بزرگی مانند Dell و Ikea هستند. شرکتهای نوآور که در جستوجوی مواد زیستی (مانند چرم زیستی) و پرورش گوشت بدون دام هستند، با Ecovative Design برای دست یافتن به کاربردهای بهینه پلتفرم نوآورانه MycoFLEX همکاری میکنند. استارت آپهای پزشکی با تمرکز بر داروهای احیاکننده همچنین قصد دارند از رویکرد Ecovative درجهت توسعه قلب مصنوعی با کمک فناوری چاپ سه بعدی و سایر اندامهای بدن بهره ببرند.
کلام آخر و جمع بندی
این مطالعه با تکیه بر رویکرد مطالعه موردی استقرایی نشان میدهد که نوآوری خلاقانه Ecovative به شایستگی فنی در تفکر سیستمی و ظرفیت شرکت در تعامل با ماتریس سهامداران نسبت داده میشود. دو عنصر تسهیل تفکر حلقه بسته به فرایند تکنولوژیکی سینیهای رشد میسلیوم در دما، رطوبت، جریان هوا و عوامل دیگری که با کمک آنها میتوان شکل و تراکم میسیلیومها را کاملا کنترل کرد تبدیل شدند. استفاده از رویکرد Ecovative در فناوریهای تولید بیولوژیکی نشان دهنده رشد چشمگیر چشم انداز بازار است زیرا تولید زیستی به عنوان یک پارادیم تولید بیست و چند ساله ظاهر شده است اما توسعه آن در مراحل ابتدایی است. بنابراین دستیابی به یک فرصت نوآوری بزرگ به ارزش شرکت پایدار بستگی دارد که فقط ازطریق بهبود مستمر قابل دستیابی است. به طور کلی، رویکرد Ecovative بر ابتکارات نوآورانه شرکتهای کارآفرینی متکی بر قابلیتهای نوآوری زیستی، شایستگی فنی برای تفکر سیستمی و توانایی رویارویی با سهامداران مختلف متمرکز است. اثبات شده است که این رویکرد روشهای بسته بندی موجود در صنعت را مختل میکند. توسعه این رویکرد و ترویج چارچوب واکنش خلاقانه شرکتها در مواجهه با ناپیوستگی جامعه میتواند پایداری آن را پیش برده و اثرات زیست محیطی ناشی از شیوههای ناپایدار قدیمی و امروزی را به حداقل برساند.