اکو پلاستیک Eco Plastic چیست؟

دسته: مقالات منتشر شده در 06 خرداد 1399
نوشته شده توسط Admin بازدید: 1599

اکوپلاستیک چیست؟

سالانه در محل های دفن زباله آمریکا میلیاردها تن از مواد پلاستیکی دفن می شوند و در این مورد می توان گفت که آنها هیچ مصرفی ندارند و فقط بدون هیچگونه استفاده برای صدها سال در این اماکن قرار می گیرند. میکروب هایی که عامل تجزیه سایر انواع زباله ها می باشند با مواد پلاستیکی هیچ سر و کاری ندارند. انباشتگی مواد پلاستیکی در محل های دفن زباله خود به یک کابوس برای محیط زیست تبدیل شده و باعث شده است تا به جای پلاستیک از کیسه های کاغذی برای مواد غذایی و یا از مقوا به جای پلاستیک برای مواد غذایی آماده و محصولات متفاوت استفاده شود. به نظر می رسد که واژه اکوپلاستیک خود دارای تناقضات بسیاری است اما شاید همین ماده بتواند قدم بعدی را درسازگاری با محیط زیست و سبز سازی زندگی ما انسان ها ایفا کند. زمانی که افراد درباره پلاستیک‌های سازگار با محیط زیست صحبت می کنند آنها معمولاً بیوپلاستیک ها و یا پلاستیک های زیستی را مد نظر قرار می‌دهند که کاملاً متفاوت می باشند. بیو پلاستیک ها به جای سوخت های فسیلی از مواد زیستی ساخته می‌شوند و می‌توانند نسبت به پلاستیک های سنتی و قدیمی از خواص بسیار متمایز نیز برخوردار باشند. همچنین می‌توان عنوان کرد که آنها یکی از زیرمجموعه‌های انواعی از مواد پلاستیکی می باشند که از مواد ترکیبی ساخته می شوند که ممکن است در مقایسه با مواد معمولی پلاستیکی در محل های دفن زباله واکنش‌های متفاوتی را ایجاد کنند. در این مقاله به توصیف معنای اکو پلاستیک ها و مصارف آن ها و همچنین نحوه کمک آنها به بهبود شرایط محیطی می پردازیم.

 به منظور درک بهتر اکوپلاستیک ها بهتر است که ابتدا به هدف ساخت این گونه از محصولات اشاره کنیم. بدون توجه به انواع پلاستیکهای سنتی که قابلیت بازیافت را دارند اکوپلاستیک ها باید از این قابلیت برخوردار باشند که در محل های دفن زباله معمولی تجزیه شوند اما سوال مهمی که اینجا مطرح می‌شود این است که آیا واقعاً چنین چیزی ممکن است؟ همه ما تاکنون متوجه شده ایم که پلاستیک ها برای محیط زیست خطرناک هستند و نمی توانند خیلی سازگار با محیط زیست باشند علاوه بر این مواد از سوخت ها گرفته میشوند و انرژی زیادی لازم است تا بتوان آنها را تولید کرد و همچنین محل های دفن زباله را ممکن است تا ابد پر کند. در واقع به سختی می‌توان تصور کرد که این مواد پلاستیکی بدون عیب و نقص باشند. در واقع هر چقدر که پلاستیک ها از سازگاری بیشتری با محیط زیست برخوردار باشند می‌توانند متناسب با توقعات و نیازمندی های بشر باشند. اکو پلاستیک ها از گروه های متفاوتی برخوردارند که عبارتند از پلاستیک های نفتی بازیافت شده، پلاستیک های گرفته شده از گیاهان و انواع متفرقه که هر کدام به گونه ای متفاوت از ساختار سازگار با محیط زیست برخوردارند. پلاستیک های بازیافت شده قدیمی از درصدهای متفاوتی از پلاستیک های سنتی و غیر بازیافتی تشکیل شده اند از آنجایی می توان به انواع پلاستیک های غیر بازیافتی لقب سبز را داد که آنها مجدداً برای تولید اسباب و اثاثیه حیاط خلوت به کار برده می شوند به جای آنکه در داخل محلهای دفن زباله قرار بگیرند. اگر چه نوع یاد شده نسبت به نوع اصلی از خاصیت زیست تخریب پذیری بیشتری برخوردار نیستند. بیوپلاستیک ها و یا پلاستیک های زیستی از مواد گیاهی ساخته می‌شوند و باید با سرعت نسبتاً زیادی در محل های دفن زباله تجزیه شوند و در مواردی نیز آنها در سطل های کمپوست ساز قرار داده می شوند. رایج ترین نوع پلاستیک های زیستی را انواع نشاسته ای همانند نشاسته ذرت تشکیل می‌دهند و پلاستیک های همانند پلی لاکتید در این دسته قرار می‌گیرند. شما می توانید این ماده را در سینی های زیست تخریب پذیر رستوران ها و یا فنجان های یکبار مصرف ببینید. پلی هیدروکسی آلکانوات ها نیز از نشاسته استفاده می کنند همانند ذرت و نیشکر و یا چغندر و همچنین می توان آنها را در انواعی از محصولات زیبایی مشاهده کرد. پلاستیک های سلولزی نیز همانطور که از نام آنها مشخص می باشد از سلولز گرفته می‌شوند و در واقع جز اصلی بافت های گیاهی را تشکیل می‌دهند. حتی شما می توانید دسته ای از پلاستیک های زیستی را پیدا کنید که از پروتئین سویا و یا لاکتیک اسید ساخته شدند. در نهایت نوآوری و توسعه های به وجود آمده در سالهای اخیر در مواد پلاستیکی باعث شده است که دسته‌ای به نام متفرقه نیز تولید شود. بیو فیلم های ECM توانستند انواعی از قرص های جذب کننده میکروب را تولید کنند که در طی فرآیند تولید مواد پلاستیکی به آنها اضافه می‌شود و باعث می‌شوند تا محصول نهایی به وجود آمده از این پلاستیک‌ها در محل های دفن زباله با سرعت بیشتری تجزیه شود. شرکت Novomer نیز انواعی از پلاستیک های زیست تخریب پذیر را با استفاده از کربن دی اکسید و کربن مونوکسید و واکنش آنها با فلزات مایع تولید کرده است که خود خاصیت سبز تر و زیست تخریب پذیری بیشتری را به ماده اضافه می‌کند و باعث می‌شود تا انتشار گازهای خطرناک از این مواد در هوا از بین برود. اگرچه تمامی دسته های یاد شده از اکوپلاستیک ها می‌توانند مزایای محیطی زیادی در مقایسه با پلاستیک های قدیمی داشته باشند ممکن است همچنان مشکلاتی در عمل وجود داشته باشد. به صورت تئوری این پلاستیک های زیست تخریب پذیر میباشند اما از آنجایی که آنها نسبتا جدید هستند حداقل در حوزه صنعتی باید تحقیقات بیشتری صورت گیرد. به عنوان مثال وسیع ترین تحقیقاتی که در حوزه زیست تخریب پذیری اکوپلاستیک ها صورت گرفته است در رابطه با پلاستیک های زیستی می باشد به خصوص پلی لاکتید که به عنوان معمولترین پلاستیک نشاسته ای شناخته می‌شود. ما می‌دانیم که پلی لاکتیک اسید ماده‌ای زیست تخریب پذیر است اما امکان تخریب پذیری آن به سادگی فراهم نمی‌شود و ما نمی‌دانیم که چقدر طول میکشد تا این ماده در محل های دفن زباله تجزیه شود. این مواد باید پس از تخلیه و انباشتگی تجزیه شوند ولی هیچ شواهدی مبنی بر امکان بروز این اتفاق با سرعت بالا و یا حتی پس از مدت زیاد هم وجود ندارد. تعدادی از محققان باور دارند که همانند سطلهای کمپوست ساز ممکن است حدود سه ماه تا یک سال طول بکشد تا چنین اتفاقی بیفتد اما عده‌ای دیگر عنوان می‌کنند که امکان تجزیه مواد پلاستیکی در شرایط یاد شده اصلاً ممکن نیست و فقط فرایندهای تجاری قادرند تا این محصولات را تجزیه کنند.

ما حتی نمی دانیم که این مواد تا زمانی که تجزیه شوند به اندازه مواد پلاستیکی نفتی فضایی را اشغال می کنند و یا خیر. بسته بندی های بیوپلاستیک ها معمولاً حداقل فضایی برابر با بسته بندی های پلاستیک های قدیمی را اشغال میکنند. علاوه بر آن فضایی که زباله های جامد می گیرند و همچنین گرایش ما به تخریب پذیری آنها یکی دیگر از مشکلات بزرگی است که در حوزه پلاستیکهای اکو وجود دارد و میتوان مصرف انرژی را هم به آن اضافه کرد. آیا تولید بسته بندی های پلاستیکی سبز نسبت به بسته بندی های پلاستیک های نفتی انرژی کمتری را مصرف میکند؟ هنوز اختلاف عقیده زیادی در این حوزه وجود دارد و عده‌ای عنوان می‌کنند که تولید هر دو نوع پلاستیک ها به یک میزان انرژی مصرف می‌کنند زیرا شکل دادن به مواد نشاسته ای و تبدیل آنها به یک فنجان به تلاشی کمتر از تبدیل مواد ساخته شده از سوخت های فسیلی به شکل فنجان نیاز نخواهد داشت. البته بهتر است به خاطر داشته باشید که کمپانی هایی که در حوزه تجارت پلاستیک های اکو فعالیت می‌کنند، معمولاً از فرآیندهای جایگزین و یا فرایندهایی کم مصرف در حوزه انرژی استفاده می کنند زیرا بیشتر بر هدف تولید محصولاتی سازگار با محیط زیست تمرکز دارند. شرکت بیو پلاستیکی Ingeo انواعی از روندهای فرآیندی نوین را به وجود آورده است که میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را به مقدار ۶۰ درصد و میزان انرژی مورد نیاز کلی را به مقدار ۳۰ درصد کاهش می‌دهد. گزارشات بدست آمده از این شرکت نشان می‌دهند که تولید بیوپلاستیک های ساخته شده با این روش باعث می‌شود تا به میزان ۷۷ درصد گاز کربن دی اکسید کمتری در مقایسه با تولید پلاستیک های نفتی معمولی آزاد شود. یکی از بزرگترین معایب محیطی برای پلاستیک های زیستی میزان فضایی است که از زمین‌های کشاورزی اشغال می‌کنند زیرا رشد تمام آن ذرت ها و یا چغندر یا نیشکر ها به زمین های کشاورزی بسیار بزرگ نیاز دارد که می تواند برای تولید محصولات غذایی به کار برده شود.

 

معایب پلاستیکهای زیست تخریب پذیر کدامند؟

        ·            مشکلات مهندسی: پلاستیک های زیست تخریب پذیر از انواعی از گیاهان همانند سویا و ذرت گرفته می‌شوند بنابراین امکان آلودگی ذرتها وجود دارد به خصوص زمانی که آنها با انواعی از حشره کش ها در زمین‌های کشاورزی اسپری می شوند و این سموم میتوانند به راحتی انتقال داده شوند و یا در محصول نهایی وجود داشته باشد.

        ·            فراوری و بازیافت این مواد به تجهیزات گرانقیمتی نیاز دارد: یکی از معایب پلاستیک های زیست تخریب پذیر در این مورد خلاصه می شود که به پردازنده ها و یا کمپوست سازهای صنعتی گرانقیمتی نیاز دارند به خصوص انواعی که بتوانند دمای بالایی را در سطح صنعتی اعمال کنند تا امکان تجزیه فراهم شود و علاوه بر هزینه نیز نیاز به تجهیزات ویژه ای می باشد که این خود یکی از مشکلات موجود است.

        ·            امکان الودگی ناشی ازعدم توانایی در تشخیص پلاستیک های زیست تخریب پذیر و غیر زیست تخریب پذی از یکدیگر: زمانی که پلاستیک های زیست تخریب پذیر و غیر زیست تخریب پذیر دور انداخته می شوند نباید با هم ترکیب شوند ولی چالشی که امروز وجود دارد این است که مردم نمی دانند که چگونه این دو نوع پلاستیک را از یکدیگر تشخیص دهند. تنها این امکان وجود دارد که پلاستیک های زیستی آلوده شوند و همچنین نمی توان آنها را به سادگی بازیافت نمود و در نهایت میزان زباله های تولید شده بیشتر خواهد شد.