پارچه های پلی استری در برابر انواع اسپاندکس
تا کنون مقالات متفاوتی در خصوص انواعی از پارچه های کاربردی در تولید البسه های امروزی بخصوص کاپشن ها ارائه شده است و به منظور یادگیری بیشتر در خصوص نکات مهم در انتخاب محصولات ویژه و مواد متمایز و علاوه بر آن درک بهتره ماده انتخابی متناسب میخواهیم به موارد دیگر اشاره کنیم. علاوه بر آن در مقاله های پیشین به موادی همانند الاستان، پلی استر و نایلون به عنوان تعدادی از پرکاربردترین پارچه ها در تولید کاپشن و سایر لباس های کاربردی پرداختیم و حتی در مواردی نایلون و پلی استر را مقایسه کردیم و اطلاعاتی در خصوص نام‌های متفاوت الاستان نیز عنوان کردیم اما امروز در این مقاله تصمیم داریم تا مقایسه دیگری انجام دهیم که بین الاستان، اسپاندکس یا لایکرا و پلی استر می باشد تا متوجه شویم که نحوه استفاده آنها در تولید کاپشن ها چگونه بوده و چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند.
الاستان نوعی الاستومر بسیار کاربردی در صنعت پارچه سازی
الاستان که با نام اسپاندکس یا لایکرا نیز شناخته می شود نوعی الیاف است که ابتدا در سال ۱۹۳۷ در آلمان اختراع شده ولی تا دهه ۵۰ مورد استفاده قرار نگرفت تا زمانی که یکی از این الیاف توسط شرکت آمریکایی دوپونت به حالت تجاری معرفی شد. این همان شرکتی است که پلی استر و نایلون را نیز به دنیا شناساند. در خصوص ترکیبات تشکیل دهنده میتوان عنوان کرد که الاستان از پلی اورتان ساخته شده است و این در واقع پلیمری است که در نتیجه واکنش شیمیایی بین پلی استر و دی ایزوسیانات ها به وجود می آید. پیش پلیمری که در این واکنش ساخته می‌شود در نهایت با دی آمین ها واکنش می دهد و همین موضوع خود به گسترش بیشتر زنجیره پلیمری کمک خواهد کرد و محصول نهایی به دست آمده نیز در یک محلول شکل دهنده تولید می‌شود که در نهایت نیز به الیاف الاستان تبدیل خواهد شد. از طرف دیگر پلیمر نامبرده شده در دسته الاستومرها نیز قرار می‌گیرد زیرا می‌تواند پس از کشش بسیار زیاد طول اولیه و شکل اولیه خود را همچنان حفظ نماید . میتوان عنوان کرد که الاستان از ویژگیهای کیفی بسیار متعددی برخوردار است که همان موارد باعث شده است تا مصارف بسیار زیادی در صنعت پارچه سازی داشته باشد. به عنوان مثال میتوان به توانایی کشیدگی این دسته از پارچه ها تا ۵۰۰% طول اولیه آنها را عنوان کرد که پس از کشش به حالت اولیه خود باز می گردند و به همین دلیل از مصرف بسیار زیادی نیز برخوردارند. از طرف دیگر ترکیب الیاف الاستان با سایر الیاف موجود همانند پلی استر، نایلون یا نخ در میزان بسیار کم همانند مقداری به کمی یک درصد از ترکیب کل باعث می‌شود که خاصیت کشیدگی در سایر مواد نیز بهبود بسیار خوبی داشته باشد. مقاومت بسیار زیاد در برابر سایش، آبهای نمکی، ترشحات بدن، مواد ضد تعریق و سایر محصولات زیبایی همگی از مواردی هستند که باعث می‌شوند الاستان تنها گزینه بسیار بادوام باشند بلکه عاملی برای نگرانی در خصوص بروز لکه و یا آسیب دیدگی نیز وجود نداشته باشد. علاوه بر موارد عنوان شده آنها بسیار سبک وزن نیز می باشند و بسیار لطیف و راحت هستند و این بدین معنا ست که چنین پلیمرهایی باعث افزایش وزن پارچه نخواهد شد و هیچ تاثیر منفی بر میزان راحتی و لطافت آن نیز نخواهند داشت. به عنوان نتیجه گیری می توان به عنوان کرد که نگهداری از پارچه‌های الاستان بسیار ساده می باشد و امکان پرزدهی نیز برای چنین پارچه هایی کاملا صفر خواهد بود.
پلی استرها پارچه ای بسیار با دوام و مقاوم
پلی استر در لغت به معنای زنجیره‌ای تشکیل شده از استرهای متعدد می باشد که در نتیجه واکنش شیمیایی بین یک الکل دی هیدریک و اسید ترفتالیک به وجود می‌آید و میتوان عنوان کرد که این ماده ابتدا در سال ۱۹۴۱ ساخته شد و توسط شرکت دوپونت در سال ۱۹۴۵ به صورت تجاری معرفی شد. به منظور تبدیل پلیمرهای نام برده شده به الیاف در طی ریسندگی این مواد ذوب می‌شوند و همین امر باعث می‌شود تا پلی استرها از ضخامت، طول و شکل های متفاوتی برخوردار باشند که به دلیل قرارگیری در دستگاه های ریسندگی متفاوت می باشد. پلی استرها در واقع یکی از مواد پلاستیکی هستند و می توان آنها را در دسته پلیمرهای ترموپلاستیک نیز قرار داد که مصارف متعددی در صنایع متمایز دارند اما امروزه در دنیای اطراف خود با میزان زیادی از پلی استرها روبرو می‌شویم که نه تنها به شکل البسه در دنیای ما کاربرد دارند بلکه به شکل بسیاری از ابزارهای روزمره نیز دیده می‌شود. این مواد بسیار متنوع هستند، دوام بالایی دارند و در برابر مواد شیمیایی نیز و حتی میزان متعادلی از حرارت مقاومت زیادی دارند و اگر در معرض حرارت بسیار بالایی قرار بگیرند ذوب خواهند شد. ولی حتماً به این نکته توجه داشته باشید که پلی استرها مقاومت زیادی در برابر چروک خوردگی دارند و این بدین معنی است که بدون ایجاد چروک و یا تاخوردگی حالت اصلی خود را حفظ می کنند و از آنجا که به راحتی کشیده نمی‌شوند نیز مواد بسیار ارتجاعی به شمار می‌آید. اما پیش از این نیز گفته شد پلی استر نوعی ماده ترکیبی می‌باشد و مقاومت زیادی در برابر سفیدک دارد و این دقیقا همان مشکلی است در خصوص مواد طبیعی همانند نخ ها مشاهده می شود. خاصیت آب ترس در پارچه های پلی استری در تولید پوشاک متفاوت همانند کاپشن ها بسیار کاربردی می باشد و همین موضوع باعث می‌شود تا انها چه خاصیتی ضد آب داشته باشند و در واقع آب از آنها عبور می کند و به جای آن که کاملاً این پارچه ها در آب غوطه ور شوند و تمامی دلایل نامبرده باعث می‌شود تا کاپشن های ساخته شده از این مواد قابل تنفس باشند و امکان دوری از رطوبت به این لباس ها اجازه می دهد تا از داخل مرطوب نشوند و رطوبت را در خود حفظ نکنند. همچنین شستشو و روند پاکیزه سازی این دسته از لباس ها نیز به طور کلی بسیار ساده می باشد ولی ممکن است با مشکلاتی همراه باشد زیرا خاصیت روغن دوست در این مواد باعث شود تا به میزان بیشتری بوی بدن و یا لکه های روغنی را به خود جذب کنند و مدتی طول میکشد تا این آثار از بین برود. به طور کلی پلی استر ماده ای بادوام با عمر طولانی می باشد و نه تنها مقاومت بالایی در برابر انواعی از مواد شیمیایی دارد بلکه در برابر نور خورشید هم هیچ لکه یا اثاری بروی ان باقی نخواهد ماند.
الاستان در برابر پلی استر
مترجم: ف. ال احمد
